Hilmi Yavuz'dan okuma biçimleri
Abone olÜnlü felsefeci ve şair Hilmi Yavuz son kitabında şiiri, teorik okumalarla yeniden gündeme taşıyor.
‘Zamanın ruhu’nun, edebî okumaları, ağırlıklı olarak romana ve
düzyazı türlerine doğru yönlendirdiği bir dönemde Hilmi Yavuz;
şiiri, teorik okumalarla yeniden gündeme taşıyor. Geçmiş ve günümüz
şiirinin biçim ve imgelem açısından ele alındığı metinlerin yanı
sıra diğer sanat ve sosyal bilim dallarına ilişkin anekdotlar da
Yavuz’un engin birikiminden süzülerek sayfalara yansıyor. Şiir ve
poetika, okuma biçimleri, dil felsefesi odaklı metinlerle birlikte
sinema, heykel, müzik, fotoğraf ve resim, sanat temalı yazıların
ana başlıklarını oluşturuyor. Yahya Kemal, Sezai Karakoç, Ahmet
Hamdi Tanpınar, Mevlânâ Celaleddin-i Rumî, Behçet Necatigil,
Hölderlin gibi sayısız yazar, şair ve dünürün eserlerine dikkati
çekerken; Yunus Emre, Mozart, Cinuçen Tanrıkorur, Kamil Fırat,
Rahmi Aksungur gibi birçok sanatçının dünyasına açılan kapıları
aralıyor.
“ ‘Okuma Biçimleri’nden bir edebî metnin okunma, yorumlanma
ve anlamlandırılma biçimlerini kastettiğimi belirtmeliyim. Şüphesiz
bir metin, birbirinden çok farklı bağlamlarda okunabilir; ama
galiba, en doğrusu, öncelikle, bu bağlamların neler olduğunu ortaya
koymak olmalıdır. (…) Edebiyat teorileri, bunu ya yazar merkezli
olarak okuma, yani ‘yazarın niyeti’ni (intentio auctoris) açığa
çıkaracak bir okuma; ya metin merkezli okuma, yani ‘metnin
niyeti’ni (intentio operis) açığa çıkaracak bir okuma; yahut da
okur merkezli okuma, yani ‘okurun niyeti’ni (intentio lectoris)
açığa çıkaracak bir okuma biçiminde öbeklendirirler. Oysa eleştiri
pratiği, edebiyat teorilerinin bu kesin sınırkoyucu
öbeklendirmelerini aşan, teoriyle pratiğin örtüşmediği durumlarla
karşı karşıya bırakır bizi.”