Fıstık rekor üstüne rekor kırıyor

Antep fıstığında geçen yıl 140 bin ton rekoltenin bu yıl üründe yok yılı olması nedeniyle ancak 50 bin olarak gerçekleşmesi fıstıkta fiyatı, tarihinin en yüksek seviyesine çıkardı.

Gaziantep Ticaret Odası Meclisi ve Antep fıstığı Tanıtım Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Yağcı, ürünün olmayışı nedeniyle oluşan bu fiyatlarla Amerika ve İran gibi fıstık üreten ve rakipleri olan ülkelerle dış pazarda rekabet etme imkanının bulunmadığını, bu fiyatlarla artık ihracatın yapılamayacağını söyledi.

Kırmızı kabuklu Antep fıstığı ihracatının geçen yıla oranla yüzde 75 artışla 12 milyon 191 bin dolara yükseldiğini vurgulayan Yağcı, Gaziantep Ticaret Odası ve Antepfıstığı Tanıtım Grubu olarak geçici süreyle İran;dan fıstık ithalatına izin verilmesini istediklerini söyledi.
Yağcı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Önümüzdeki dönemlerde tabi ekim alanlarının çoğalmasıyla bu sorunu ortadan kaldıracağız, öyle görülüyor, öyle görülüyor. Ama bu işin bu dönemde nasıl, ne gibi tedbirler alınabilir. Şimdi aslında biz Antep fıstığı bizim çok önemli ürünümüz, dünyada marka bir ürünümüz. Kendi emsallerinde çok daha üstün bir kalitesi ve lezzeti var, bu dünyada bilinen bir gerçek. Tabii rakiplerimiz var, İran var, en büyük rakibimiz. Şimdi son günlerde bazı spekülasyonlar yapılıyor, Antep fıstığında İran fıstığının ithalatının müsaade edilmesi şeklinde bazı görüşler var. Belki geçici bir süre için 3 aylık ya da 6 aylık bir dönem için bu geçici bir tedbir olabilir. Ama genelde biz piyasayı kendi seyrine bırakıp kendi doğal haline bırakıp fiyatların kendi kendine oluşması taraftarıyız. Her ne kadar Antep fıstığında ürün bu yıl az diyorsak da muhtemelen kendi iç tüketimimize yetecek şekilde bu yıl da ürünümüz var. Ama yine söylüyorum bu işin fiyatların çok yükselmesinden endişe edilir ise veya böyle bir işin içine piyasalar girdiği taktirde geçici bir süre için ithalatına müsaade edilmesi doğru olabilir.”

KAYIT ALTINDA OLMAYANLAR PİYASADAN FISTIK TOPLUYOR

Gaziantep Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Çelik de, kırmızı kabuklu fıstığın şu anda piyasada 10-11 liraya satıldığını, piyasada mal bulunmadığını belirtti.

Fıstığın bu sene prim yaptığını, 2-3 ay önce 7-8 liraya alıcı bulan Antepfıstığının 11 liraya alıcı bulabildiğini ifade eden Çelik, “Tabii piyasada mal vardı yoktu dedikoduları çıkınca herkes elindeki mala sahip çıkmaya başladı. Fıstık depoda uzun süreli bekletilebilen bir ürün. Üretici ihtiyacı olduğu kadar piyasaya mal getiriyordu. Şu anda biz kendi ihtiyacımız oranında fıstık üretimini gerçekleştirdik. İç piyasa ihtiyacını karşılayabiliriz ancak ihracata çalışan şirketler zor durumda” diye konuştu.

İhracatçının geçen sene pazarlardan iyi para kazandığını ve iyi bir pazar yakaladığını vurgulayan Ömer Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Geçen sene ihracatçı yaklaşık 25 bin ton mal sattı. Bu pazarı kaybetmek endişe taşıyor. Kazanılan pazarı kaybetmemek için pazarda olması gerekiyor. Serbest bölgelerden ve komşu ülkelerden geçici ithalata izin verilmesini faydalı olacağını düşünüyorum. Asıl sorunumuzda kayıt altına alınmayıp, piyasadan fıstık toplayanlar için. Bunların kayıt altına alınması gerekiyor. Ticaret yapıyorlarsa ve vergi veriyorlarsa sorun yok.”

FISTIKÇILAR ODASI

Gaziantep Fıstıkçılar Odası Başkanı Hasan Karaoğlu ise şu anda ürün olmayışından dolayı 11 TL'ye dayanan Antep fıstığında ithalata izin verilmesi halinde stok yapanların ürünü piyasaya çıkarmak zorunda kalacağını ve fiyatın 8 TL'ye kadar inebileceğini söyledi.
Karaoğlu, şunları kaydetti:

“Geçen sene 5,5, 6 civarındaydı, bu sene gördüğünüz gibi 10,5-11 lira arası değişiyor. Burada şu anda müstahsilimiz kazanmadı, tabi bu işi ambarcı kazandı. Şu anda ambar edenler yüzde 100'e yakın para kazandılar. Ambarcı kazandı, halen de ambarcı da stokta mal var yani. Malı piyasaya çıkarmıyorlar, bunu yapmamakla birlikte İran'ın önünü açıyorlar ve bunda da yanlış yapıyorlar. Bence bir an önce ambarcı malını piyasaya sürmesi lazım, yoksa bu İran fıstığı gelirse bunu 8 bin liraya yine müşteri bulamazlar. O yüzden elindeki malı çıkarıp piyasada malı kullanması lazım.”

Gaziantep Fıstıkçılar Sitesi'ne gelen bir Mehmet Ali Kanmaz adındaki üretici ise “Geçen sene fıstık 5,5-6, bu sene 10,5 lira. Yani arada çok fark var. Mal olmamazlıktan böyle oldu. Fıstık olsa bu kadar fark olmaz yani. Bu sezonda bunun düşmesi gerekirken mal artış yaptı. İleri ki günlerde mal daha fazla artabilir” dedi.

Fıstıkçılar sitesinde yer alan Derkan Gıda Sahibi Mehmet Kanar da, fiyatların bu gidişle 14 TL'ye kadar çıkabileceğine dikkat çekerken, “Rekoltenin çok düşük olması, talebin de fazla olması fiyatların yükselmesine neden oluyor. Piyasada fiyatların bu kadar yükselmesine stokçular neden oldu. Kayıt altında olmayanlar piyasadan yüklü miktarda mal topladı. Geçici olarak ithalata izin verilirse hiç olmazsa piyasaya yeniden canlanır. İThalata izin verilirken de fonların yüksek olmaması gerekiyor” dedi.