Alanında tek eser; Filateli’de Folklor...

Göktan AY goktanay57@gmail.com

İTÜ TMDK THO Mezunumuz, Halkbilim araştırmacısı Selim Cihanoğlu, Karadenizli olmanın zekası ve çabukluğu  ile üretmeye devam ediyor.

Sarıyer Belediyesi Kültür-Sanat Yayınları arasında ve hediye olarak ofset ve kuşe kağıda bastırılan Filateli’de Folklor” güzel bir eser olmuş. Bu arada katkısından dolayı Sarıyer Belediye Başkanı Sn.Şükrü Genç’e teşekkür ediyoruz.

Filateli; “posta pullarıyla uğraşan bilim, pul koleksiyonculuğu” demek. Koleksiyonculuk ise; posta pulları ve bununla ilgili postadan geçmiş normal, taahhütlü, iadeli taahhütlü zarf, gazete gönderi bandı, antiye, hava mektubu, posta damgaları ve benzeri filatelik materyali belli bir plan çerçevesinde bir araya toplamaktır. Bu işle uğraşan kişilere de “Filatelist” denilir. Filateli ismi; 1865 yılında Fransız koleksiyoncu Herpin tarafından bulunmuş ve bütün dünyada benimsenerek o zamandan bu zamana kullanılmıştır. Filateli kelimesi, eski Yunanca kökenli "philos" ve "atelia" kelimelerinden türemiştir.

Filateli'nin ayrılmaz bir parçası olan pul ise; mektup, posta kartı, gazete, küçük paket ve benzeri posta gönderlerinde ücretin alındığını gösteren, önyüzünde ait olduğu egemen ülkenin siyasi, kültürel, tarihi olaylarını, güzel sanatlarını, coğrafyasını, faunasını ve saire yansıtan çeşitli resim, grafik, motifli şekiller basılmış, arka yüzüne zamk sürülmüş, genelde dikdörtgen ancak diğer geometrik veya serbest şekillerde çeşitli büyüklüklerde düzenlenebilen, genelde ayrılmasında kolaylık sağlamak üzere kenarlarına dantel açılmış, sahtesinin yapılmasını zorlaştırmak gayesi ile filigranlı özel kağıt veya benzeri malzeme üzerine, hizmet amacına yönelik değişik değerlerde basılmış bir çeşit makbuzdur.

Sn.Cihanoğlu’da buradan yola çıkarak kültürel/folklorik bir eser tasarlamış. Ki, bu alanda zannediyorum ilk olma özelliği var…

Birinci bölümde; çalışmanın amacı; Halkbilimi, Anropoloji’yi ve Kültür ile ilgilenenlere, koleksiyoncuğun önemini anlatmak olmuş: Milyonlarca yıl önce, insanların ortaya çıkmasıyla ve ilk toplu halde yaşama kültürünün oluşmasıyla folklorik ürünler meydana getirilmiş. İşte; müziği, oyunu, yemeği, inanışı, giysisi, hekimliği, edebiyatı, ile Etnoğrafyası v.b.ile Filateli’de yer almış.

İkinci bölümde; Folklor, Dünyada ve ülkemizde folklor (Halkbilim) geçmişine ait örnekler verilmiş.

Üçüncü bölümde; Folklorun diğer bilimlerle -Etnoloji,Etnoğrafya,Tarih, Dilbilim,Nüfusbilim v.b- olan ilişkilerinden örnekler verilmiş.

Dördüncü bölümde; Halkbilimin konuları olan -Halk Edebiyatı, Gelenekler, Seyirlik Oyunlar, Müzik Araçları, Hekimlik v.b.-  başlıkların örnekleri verilmiş.

Sözlük bölümünde; Kelimelerin ve Pulculukla ilgili terimlerin anlamlarına yer verilmiş.

Bu eser, Sn.Şükrü Genç’in ifade ettiği gibi; Alanında iddialı olduğu kadar, çocuklara-gençlere-yeni yetişen kuşaklara, başta Halkbilimine ve Koleksiyonerliğe olan ilgiyi artıracaktır.

Teşekkürler Sevgili Selim  Cihanoğlu, başarılarının devamını diliyorum.

Not. Bu eser Sarıyer Belediyesi Kültür Müdürlüğü’nden temin edilebilir.