AİHM'in standartı yok

Müslümanların inanç özgürlüğü ihlaliyle ilgili şikayetlerinde kısıtlamayı haklı bulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Yahudi ve Yehova Şahitlerinin müracaatlarında farklı kararlar verdi. AİHM’ye bugüne kadar İslamî pratiklerle ilgili 3 önemli başvuru yapıldı. Leyla Şahin’in Türkiye’ye karşı, Lucia Dahlab’ın İsviçre’ye karşı ve dosyada adı x olarak geçen bir kişinin İngiltere’ye karşı açtığı davalarda, mahkeme başvuran aleyhine karar verdi. Şahin, Türkiye'deki üniversitelerdeki başörtüsü yasağını, İsviçre'de anaokulu öğretmeni Dahlab başörtülü olduğu gerekçesiyle işten çıkarılmasını, x müstearlı Müslüman öğretmen de cuma namazına izin verilmediği için İngiltere'yi AİHM'ye şikayet etmişti. Ancak, Strasbourg Mahkemesi, 2 Yahudi ve 1 Yehova Şahidin’e şikayetinde farklı tutum izledi. AİHM, Prais isimli Yahudi'nin 1976'da açtığı davada, kutsal günleri olan cumartesi günü sınav yapılması itirazını haklı bulmuştu. Kararda, devletin kamusal alan düzenlemelerinin kişilerin inancının gereğini yerine getirmesine engel olmaması gerektiği belirtilmişti. Yine bir Yahudi D.'nin 1983'te yaptığı başvuruda, davacının ‘Yahudi geleneklerine' göre boşanmasını reddeden Fransa'yı haksız bulmuştu. AİHM, Yehova Şahidi Thlimmenos'un açtığı davada da, dinî inancı gereği askere gitmek istemeyen davacının talebini reddeden Yunanistan'ı mahkum etti. Ancak, AİHM, Şahin’in davası başta olmak üzere Müslümanlarla ilgili birçok kararında, «forum internum» olarak anılan ‘içsel boyutu'nu hiç değerlendirmedi. Haber: Emre Demir Kaynak: www.zaman.com.tr