Korolar ve Konservatuar Sanatçıları’nın emeklilikleri ne olacak?…

Okurlarımızın mübarek Kurban Bayramlarını kutlarken, bugünkü yazımızı –önemli bir konu, yararlı olması dileğiyle- sözleşmeli sanatçılara ayırdık. Bilindiği üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Devlet Koroları/Toplulukları/Orkestraları sanatçıları ve  Konservatuar sanatçı/akademisyenleri Bakanlar Kurulu Kararı tarihi: 07/05/1987, Bakanlar Kurulu Kararı sayısı: 87/11782 çıkarılan yönetmeliğe göre çalışmaktadırlar. Bu yönetmelik  07/06/1987 tarih ve 19480 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. (Üniversitelere 1989 yılından bugüne  sözleşmeli sanatçı kadrosu verilmiyor.) Bugün, yaklaşık -üniversiteler dahil- 2500 sanatçı bu yönetmeliğe göre çalışmaktadır.

Ancak, 2 önemli sorun, -seçim öncesinde- acil  çözüm bekliyor;

1/ Devlet topluluklarında, teşvikler, aynı ay içinde bir imza ile alınmasına rağmen, çok az sayıda (250-300) sanatçı çalıştıran üniversitelerde, Haziran  teşvikleri, Eylül ayında, Aralık teşvikleri ise, Mart ayında alınabilmektedir. Bunun sebebi, üniversiteden gelen teşvik listelerinin önce YÖK’e, sonra MEB’na –sırayla Genel Müdür, Müsteşar Yardımcısı, Müsteşar, Bakan imzalıyor- sonra Başbakan’a, sonra tekrar MEB’e gelip kurumlara fax lanması sırasında en az 3 ay geçiyor, -demek ki kırtasiye hala  azalmamış-dolayısı ile bir mağduriyet söz konusu oluyor…(Bu sene 08 Ekim’de imzalanmıştır)

Çözüm: Yıllardır konuşulan, ama adım atılmayan “İkramiye ve teşviklerin maaşa dahil edilerek – TRT uygulayarak sanatçıları rahatlattı- mağduriyetin giderilmesi” sağlıklı ve gerçekçi gözüküyor.

2/ Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan yönetmeliğe  göre, sanatçılar 4 ikramiye ve 2 teşvik almaktadırlar. Ancak, bu ikramiye ve teşvikler maaşa katılmadığından emeklilikte büyük düşüş yaşanmaktadır. (Yukarıdaki maddeye göre maaşa katılsa sorun kalmayacaktır.) Yaklaşık 5 senedir  Bakanlığa bağlı Devlet Koroları/Orkestraları/Topluluklarında ve Üniversiteler Konservatuarlarında sözleşmeli sanatçı olarak çalışan –sayıları fazla olmamakla birlikte- akademisyen/sanatçıların emeklilik haklarının iyileştirilmesi yani gösterge rakamlarının yükseltilmesi –TRT sanatçıları gibi olması- için  yönetmelikler hazırlanıyor ama bir türlü gerçekleşmiyor.

Bu nedenle yaşları ilerlemiş sanatçılar yaş haddini bekliyor, bu da kurumların dinamik olmasını engelliyor. Ayrıca, yeni yetişen konservatuar mezunu gençlere de imkan sağlanamıyor.

Önemli olan emeklilik ikramiyelerini bir defalığına artırmak değil, emeklilik maaşlarını iyi bir seviyeye çekmektir. Şu anda korolardan emekli olan 1.800 alırken, TRT den emekli olan sanatçılar 2.500 alıyor. Aradaki fark elbette yaşamak için önemli.

Bakanımız Sn. Çelik, göreve geldiğinde sanatçılar için emeklilik tasarısının hazır olduğunu söylemişti.(Gezi olayları sonrası askıya alındı.) Tasarıda bir bölüm şöyleydi; “Sanat projelerinin değerlendirilmesi, desteklenmesi ve yaptırılması için idari ve mali özerkliğe sahip, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Türkiye Sanat Kurulu kurulacak. Kurumun karar organı “Türkiye Sanat Kurulu” olacak. Bu Kurul 11 üyeden oluşacak. Üyeler ise Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. Kurul, görsel ve işitsel yapımlar ile tiyatro, opera, bale, dans, halk dansları, uyarlamalar, müzik, plastik sanatlar ve hat, ebru gibi geleneksel sanat dallarında kültür ve sanata katkı sağlayacak nitelikteki projelerden hangilerinin destekleneceğine karar verecek. Kurul, yetenekli sanatçılara uluslararası eğitim verilmesini de sağlayacak” (Levent İçgen, gazetevatan, Ankara, 27.05.2013)

 Ancak, bu tasarıda, sanatçıların emeklilik maaşlarının iyi bir duruma çekildiği ve “gösterge rakamları” ile ilgili bir şey görülmüyordu. Sadece, emekliliği teşvik için ikramiye artırımları var ki bunun, ana problemi çözmekte yetersiz kalacağı söyleniyordu.

Bir çok sanatçı bu tasarının –çıkarsa-sorunu çözmediği için, yaş haddine kadar çalışmaya devam edeceklerini, dolayısı ile bu tasarı çıksa bile istenen sonucun alınamayacağını dile getiriyor. “Emeklilik gösterge rakamlarının yükseltilmesi” ile bir çok sanatçının görevden ayrılacağı, emekli olacağı  dile getiriliyor.

 Çözüm:”Çok acil bir şekilde sanatçıların emeklilik maaşlarının-göstergeler yükseltilerek- düzeltilmesi” için bir yönetmelik hazırlanarak, Bakanlar Kurulu kararı ile uygulamaya geçilmesi gerçekçi ve çözümcü gözüküyor.

Tabii,bu arada -nasıl oluyorsa!- Atı alan Üsküdar’ı geçiyor. Her kurum, mensuplarının iyi şartlarda çalışması ve emekli olmaları için arı gibi çalışıyor. Daha önce örnekler vermiştik. Yeni 2 örnek daha verelim isterseniz;

Örnek 1:11.06.2013 tarihli ve 28674 sayılı resmi gazetede yayınlanan 6487 sayılı bazı kanunlar ile 375 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılması hakkında kanunun 13.maddesi ile daire başkanlarının ek göstergeleri 3600 e yükseltmişti. 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesindeki hüküm şöyle; 434 sayılı Kanuna göre ödenen aylıklar ile bu madde kapsamında bağlanacak aylıklar, memur maaş katsayılarındaki artışlara göre yükseltilir. Ayrıca 5434 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra barem, teşkilat, kadro ve sair kanunlar ile aynı rütbe, kadro ve sair kanunlarda yapılacak değişiklikler sonucunda aylık tutarlarında meydana gelecek yükselmeler, aynı rütbe, kadro unvanı ve dereceden bağlanmış bulunan emeklilik, malûllük ve vazife malûllüğü aylıkları ile dul ve yetim aylıkları hakkında da uygulanır.

Örnek 2:

YÖNETMELİK

Sağlık Bakanlığından:

TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMUNA BAĞLI SAĞLIK TESİSLERİNDE GÖREVLİ

PERSONELE EK ÖDEME YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 1 – 14/2/2013 tarihli ve 28559 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (ş) bendi eklenmiştir.

“ş) 10/10/1984 tarihli ve 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında görevlendirilen personele görevlendirme süresince kadrosunun bulunduğu sağlık tesisinden sağlık tesisi puan ortalaması esas alınarak ek ödeme yapılır. Bu şekilde yapılacak ek ödemelerde hizmet alanı-kadro unvan katsayısı uzman tabip ve uzman diş tabiplerinde % 50, tabip ve diş tabiplerinde % 70, diğer personelde ise % 40 oranında arttırılır.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğe ekli 4 sayılı Sağlık Tesisi Puan Ortalaması Tablosunun 5 inci satırı yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 3 – Bu Yönetmelik yayımını izleyen ayın başından itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

SONUÇ: Benzer bir yönetmeliğin sanatçılar için de çıkarılarak, sanatçıların emekliliklerinde rahat bir yaşam sağlaması için, sorunu çözecek Kültür ve Turizm Bakanı  Sn. Ömer Çelik’ten olumlu haber  bekleniyor…

Çünkü, belirsizlik, dedikodular üretiyor ve çalışma azmi bırakmıyor…

Kısaca;

Bu ülkeye hizmet etmiş sanatçılar için, çözüm “çok zor değil!..”

Adeta parmaklarınızın ucunda…

Biz, bu iradenin, sanata/sanatçılara verilen değerin/saygının Sn Başbakanımızda ve AK Parti Hükümeti’nde olduğunu biliyoruz…

Bekliyoruz…

Hadi o zaman!...

Gündem:

 ““ başlıklı yazımız ilgi ve heyecan uyandırdı. Biz gücümüzü,  Sn. Başbakanımız’ın  başörtüsü yasağının   kamudan kaldırılması konusunda “biz, kadınlarımıza bağış yapmıyoruz,  haklarının iadesini veriyoruz” dediği  gerçekten de alıyoruz…

Bu nedenle yıllardır,  sanatçılarda  YÖK’den “bağış değil, haklarının iadesini” bekliyorlar.

Konu ile ilgili olarak -çok yazı var- biz  bir akademisyenin yeni yayınlanmış yazısını veriyoruz.;

“…………NEYAPMALI?
Sanatın (görsel sanatlar ve müzik alanları) diğer bilim  dallarına göre, kendine özgü bir disiplin alanı olması, kendi içinde zaten pozitif bir ayırımı, farklılığı gerektirmektedir. Bu nedenle özel beceri, yaratıcılık ve yeteneği gerektiren kanallar açık tutulmalı, sistemin (temel bilimlerin) katı kurallarına mahkûm edilmemeli, diğer bilim dallarının nitelik ve beklentileriyle karıştırılmamalıdır.  
Sanat alanlarında yabancı dil, amaç değil araç ve bir ayrıcalık olmalı, ön koşul olmamalıdır. Belirli düzeyde yabancı dil bilmek önemsenmeli, sanatta yeterlikte ve doçentlik sınavlarında yabancı dil puanı avantaj olarak düşünülmeli, yüzdelik dilim içinde değerlendirilmelidir.
Bireysel yeteneklere göre  akademik sistem  esnek hale getirilmeli, çeşitlendirilmeli, kurallar tabulaştırılmamalıdır”

 Gündem:

Kadınlar Dünya Kulüpler Voleybol Şampiyonası finalinde Unilever Volei'yi set vermeden mağlup eden Vakıfbank şampiyonluğa uzandı... Kutluyoruz…(14.10.2013)