Kim korkar sınav stresinden!
Sınav stresi, sınavda performansımızı etkileyen, beyin gücümüzü kullanmamızı engelleyen en önemli etkendir. Özellikle son döneme girdiğimiz günlerde ortaya çıkar ve gitgide artar. İşte size sınav stersi ile baş etmek için pratik öneriler.
Sınav stresi ile ilgili bir yazı yazmayı, özellikle sınav haftasına bırakmak istemedim. Bunun önemli bir nedeni var.
Sınav stresi, sınavdan birkaç gün önce ortaya çıkan bir sorun değildir.
Yani son dönemi rahat, sakin ve stresten uzak geçiren bir kişi, çoğunlukla sınavdan hemen önce böyle bir sorun yaşamaz. Son dönemi rahat geçiren kişi, sınavda da rahat olur.
Peki, sınavda rahat olmak ne kadar önemlidir?
Rahat olmak, beyin gücünüzü en üst seviyede kullanmanızı sağlar.
“Rahat olmakla olmamak arasında, “10 net fark eder” desem; abartmış olamam herhalde.
Aslında, sınav stresi kartopuna benzer, özellikle son dönemde başlar ve git gide artarak büyür.
Hatta bazıları için dönemin başında başlar ve çözümlenmezse son anda baş etmek zorlaşır.
Bu nedenle, daha başlangıçta sorun büyümeden üstesinden gelmek daha kolaydır.
Ve bunu herkes yapabilir.
Sınav stresi nasıl oluşuyor?
Gelin sizinle beynimizde bir sınav stresini nasıl oluşturuyoruz kare kare inceleyelim.
- Sınav anına odaklanmak.
Sınav anına odaklanmak, bir öğrenci için en yanlış düşünce tarzıdır. Yanlış yere bakarsanız yanlış duygulara kapılırsınız.
- “Ya olmazsa” düşüncesi.
Bu düşünceyi, bir iç ses olarak devamlı tekrar edersek (bazen bunu tekrar ettiğimizi fark etmeyiz bile) olumsuz duygularımızı artırırız.
- Olumsuz geçmiş deneyimler.
Bütün bunlara bir de daha önce yaşadığımız ve istediğimiz gibi geçmemiş bir sınavı eklerseniz, senaryomuz tamamlanmış olur ve “nur topu” gibi bir sınav stresimiz olur.
Çözüm için neler yapmalı?
Öncelikle yapacağınız en iyi çalışma; sınavın sonundaki en olumlu ihtimale odaklanmaktır.
Sınavın sonundaki en olumlu ihtimal nedir?
Düşünsenize; sınavdan çıkmışınız ve sınav tam istediğiniz gibi geçmiş.
Çok rahat ve sakin olduğunuz için bilgiler, daha soruları okurken zihninize geliyor; konsantrasyonunuz, motivasyonunuz ve kendinize güveniniz çok yüksek.
Hani bazen deriz ya; “tam formundayım!” diye..
İşte tam öylesiniz.
Ve elinizden gelenin en iyisini yapıp salondan çıkıyorsunuz.
Neler düşünür, neler hisseder ve neler söylersiniz?
Bu daha güzel ve rahatlatıcı değil mi?
Tabii hemen ardından bazılarının zihnine; “ya olmazsa” düşüncesi gelebilir.
Tamam, böyle bir ihtimal herkes için ne kadar varsa, sizin için de o kadar var.
Bu ihtimal sadece sizin için değil, herkes için geçerli.
Elbette olmadığı zaman düşüneceksiniz
Ama onu olmadığı zaman düşünün.
Ve bu düşünceyi, sınavdan sonrasına atın gitsin.
Sınavdan sonrasına erteleyin.
Peki, ya önceki olumsuz deneyimler ne olacak?
Şunu zihninizin bir köşesine yazın:
Herkesin bir sınavı vardır.
Ve her bir sınav yeni ve başka bir sınavdır.
Onun için de; “Bu benim en iyi sınavım olacak ve elimden gelenin en iyisini yapacağım” diye düşünün.
Siz şimdi daha deneyimlisiniz.
Bu süreç içerisinde nelere dikkat etmeli?
En çok, uyku düzeninize dikkat edin. Uyku düzeniniz bozulursa konsantrasyonunuz, motivasyonunuz daha önemlisi duygusal yönetimiz bozulur. Uyuyamama gibi bir sorununuz varsa, bu çok önemli bir sorundur; hemen bir uzmana başvurun.
Bol su için.
Sizin psikolojinizi olumsuz etkileyen arkadaşlardan uzak durun.
Sık sık duş alın. Su, negatif enerjinizi atabileceğiniz en etkili yoldur.
Açık havada yürüyüş yapın.
Haftada bir akşamı kendinize, zihninizi dinlendirmeye, enerjinizi toplamaya ayırın.
Asla gece çalışmayın.
Enerji içeceklerinden uzak durun.
Dinlenme sürelerinize dikkat edin. Her 45 ya da 50 dakikada bir 10 15 dak. Ara vermeye daha çok özen gösterin. İyi dinlenirseniz, iyi çalışır, iyi konsantre olursunuz. Aksi halde, paniklemeye ve kontrolü kaybetmeye başlarsınız.
Kendinize (“endişelenme, stres yapma” gibi olumsuz ifadeler yerine) “rahat ol, sakin ol” gibi pozitif ifadelerle pozitif telkinde bulunun. Endişelenme, stres yapma gibi telkinlerde bulunursanız; bunlar, olumsuz duygularınızı daha çok artırır.
Fiziksel egzersizler yapın.
Sizi motive eden sözler, hikayeler okuyun. Bu tür müzikler dinleyin.
Bütün bu sıkıntıların, zorlukların geçeceğini, geçici olduğunu hep hatırlayın.
Bütün bu zorlukları, engelleri ve sıkıntıları sizlerden önce de milyonlarca kişi yaşadı. Onlar, bu zorlukları, engelleri sıkıntıları aştı.
Siz de yapabilirsiniz.
Sizin onlardan hiçbir farkınız yok.