Çocuğunuz size yalan söylüyorsa bayram edin!

Kang Lee, Toronto Üniversitesi'nde sosyal biliş ve davranış gelişimi üzerine çalışan bir profesör.

20 yıldır çocukların nasıl yalan söyledikleri araştıran Kang Lee ve ekibinin "Deri Geçişli Optik Görüntüleme" adındaki son çalışmalarında yaptıkları deney ve gözlemlerin sonuçları şoke edici.

Sonuçları 'Çocuk ve Yalan' konusundaki yerleşik yaygın kanıları yerle bir ediyor.

Mesela,

- Çocuklar ancak ilkokula başladıktan sonra yalan söylemeye başlarlar. 

-Çocuklar yalan söylemeyi beceremez.

- Eğer çocuğunuz çok erken dönemde yalan söylüyorsa kişilik bozukluğu vardır.

önermeleri artık çöpte.

Bu inanışların aksine, 

- 2 yaş çocuklarının yüzde 30'u yalan söylüyor. 

- 3 yaşındaki çocuklarda yalan söyleyenlerin oranı ise yüzde 50'ye çıkıyor.

- 4 yaşından sonra ise çocukların yüzde 80 gibi büyük bir kısmı yalan söylüyor.

ÇOCUĞUNUZUN YALANINI YAKALAYABİLİYOR MUSUNUZ?

Araştırmaların anne ve babalar açısından en can alıcı noktası ise burada başlıyor. 

Kang Lee şöyle bir deney ortamı kuruyor:

Farklı yaş ve meslek gruplarından yetişkinlere doğru ve yalan söyleyen çocukların videoları izletiliyor ve yetişkinlerden hangisinin doğru hangisinin yalan söylediğini tahmin etmeleri isteniyor.

Videolar seçilirken de eşit miktarda yalan ve doğru söyleyen çocuk seçiliyor. Yani yüzde 50- yüzde 50'lik tahmin eşiği oluşturuluyor.

Videoları izleyen yetişkinlerin 'yalan söyleyen çocukları bulma oranı' YÜZDE 50 çıkıyor. Yani tahmin eşiğiyle aynı. Yani iki seçenekten birini ATSANIZ da tutma ihtimaliyle aynı.

Meslek grupları arasında da fark oluşmuyor. Bir hukukçu da öğretmen de ebeveyn de YÜZDE 50 eşiğinde takılıyor.

Özetlesi: "Çocuklar çok usta yalancılar ve biz yetişkinler onların yalanlarını yakalayamıyoruz!"

Peki çocuğunuzun ustaca yalan söylemesi kötü bir şey mi?

Ahlaki değerleri bir kenara bırakıp olaya gelişim perspektifinden bakan Kang Lee, çocuğu yalan söyleyen ailelere şu mesajı veriyor:

"2 yaşında çocuğunuzun size yalan söylediğini fark ettiyseniz mutlu olun, bayram edin!"

Çünkü aynı araştırmanın sonuçlarına göre, bir bireyin yalan söylemesi için iki yetiyi kazanması gerekiyor. 

1- Zihin teorisi yani zihin okuma becerisi.

2- Kendini kontrol etme becerisi. 

Zihin okumadan kasıt, farklı insanların farklı durumlarla ilgili bilgi düzeylerini bilebilme yetisidir. Yani yalan söyleyen kişi karşısındakinin o konuyla ilgili bilgisi olmadığını fark ediyor ve bu durumu ayırt edip, kendi lehine kullanabiliyor. 

Eğer çocuğunuz erken yaşta yalan söylüyorsa bu onun zihin okuma ve özdenetim yetisini erken dönemde kazandığını gösteriyor. 

Kendini kontrol becerisi ise yalan söylerken jestlerini, mimiklerini, sesini kontrol edebilmeleri. Araştırmalara göre, doğruyu söyleyen çocuklar çok daha fazla kontrolsüz jest ve mimik kullanıyor. Yalan söyleyenler ise kendine güvenli ve ifadesiz. 

SON BİR NOT

Kang Lee'nin altını çizdiğin son nokta ise şu:

Zihin okuma ve kendini kontrol etme becerisi insanların hayatta kalmaları için kritik önemde. Yetişkinler günlük hayatta bu iki yetiyi sürekli kullanıyorlar.

facebook.com/obenimannem

twitter.com/obenimannem

/obenimannem