Dünyadaki faiz artırım süreciyle hisse senedinden kaçış hızlandı. Borsaların değeri 5 trilyon dolar azaldı
Abone olDünyada devam eden faiz artırım süreci hisse senedi piyasalarını vuruyor. Faiz artışlarının ekonomik büyümeyi dolayısıyla şirket kârlarını azaltacağı beklentileriyle dünya borsalarının toplam değeri Mayıs ayından bu yana yaklaşık 5 trilyon dolar azaldı. Bu rakam Türkiye'nin milli gelirinin yaklaşık 14 katına karşılık geliyor. Yükselen oranlar nedeniyle faiz enstrümanlarının cazibesinin artması da yine hisse senedine olan ilgiyi azaltıyor. Bu nedenle tüm dünyada özellikle gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz kararlarıyla ilgili yaptıkları her açıklama anında fiyatlara dahil ediliyor.
FED korkutuyor
ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz artırımlarına devam edeceği sinyallerini vermesiyle 28 Nisan'da 50.3 trilyon dolar olan 45 ülke borsasının piyasa değeri dün itibarıyla 45.2 trilyon dolara indi. Haziran 2004'ten bu yana yaptığı 16 toplantıda faiz artırımına giden FED faizleri yüzde l'den yüzde 5'e çekti. FED'in 28-29 Haziran'da yapacağı ve faiz kararının alınacağı Acık Ryasa Komitesi toplantısında, faizleri yüzde 5.25'e yükselteceği düşünülüyor. ABD'nin dışında Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) faiz artırımlarını sürdürebileceği ve uzun zamandır yüzde O faiz politikasını izleyen Japonya'nın da faiz artırımlarına başlayacağı beklentisi hisse senedinden kaçışları hızlandırıyor. Faiz artışı tahvillere olan ilgiyi ise artırıyor.
Tercihler değişti
İşte uluslararası arenada yaşanan tüm bu gelişmeler, en çok son yıllarda yabana sermaye akınına uğrayan Türkiye gibi gelişmekte olan ülke piyasaları olumsuz etkiliyor. Çünkü bu ülkelerdeki yüksek reel faizden yararlanmak isteyen yabana yatırımcılar, tasarruflarını artan faizler nedeniyle riski daha düşük olan gelişmiş ülkere yöneltme eğiliminde. Geçen ay içerisinde faiz artırımlarına ara vermesi beklenen FED'in enflasyonist baskıların önüne geçebilmek için artırımlara devam edebileceğinin sinyalini vermesi Mayıs'tan bu yana dünya borsalarını sarsıyor.
Borsalar Eylül 2001'e döndü
Sanayileşmiş ülke merkez bankalarının enflasyon endişelerine karşılık kısa vadeli faizleri artıracağına yönelik beklentiler ve bu paralelde emtia fiyatiarında yaşanan gerileme; dünya borsalarında hızlı düşüşlere neden oldu. Japonya'da Tokyo Borsası'nda Nikkei 225 Endeksi Eylül 2001'den bu yana en düşük düzeye inerken, Avrupa borsaları son alti ayın dip düzeyine indi. Analistier, enflasyon endişesine karşılık yapılan faiz artışlarının daha da artacağına yönelik beklentilerin piyasalardaki geri çekilmeyi hızlandırdığını ifade ediyor.
Avrupa'nın en büyük 600 şirketinin hisselerim içeren Dow Jones Stoxx 600 Endeksi yüzde 1.9 düşüşle alti ayın en düşük düzeyi olan 302.59 puana inerken, Tokyo Borsası'nda Nikkei 225 Endeksi yüzde 4.1 düşüşle 11 Eylül 2001 tarihinde yapılan terör saldırılarından bu yana en düşük düzeye geriledi.
Avrupa borsalarında satışların yoğunlaşması sonucu, bu yılın tamamında sağlanan kazancın tamamı kaybedilirken, 18 Avrupa borsasının tümünde değer kayıpları yaşandı. Frankfurt Borsası'nda DAX Endeksi yüzde 1.35 gerilerken, Paris Borsası'nda CAC 40 yüzde 2.17 ve Londra Borsası'nda FTSE 100 yüzde 1.9 düştü.
Gelişmekte olan piyasalarda da sert satışlar yaşanırken, en hızlı düşüş yüzde 8.9'la Moskova Borsası'nda yaşandı. RTS Endeksi 1.241 puana gerileyerek, 18 Ocak'tan bu yana
en düşük düzeye indi.
ABD'de Mayıs ayında üretici fiyatlarının artmasının etkisiyle, New York Borsası satışlarla güne başladı. Dow Jones Sanayi Endeksi açılıştan itibaren yüzde 0.21 gerileyerek 10.758 puana inerken, Standard & Poor's 500 Endeksi yüzde 0.4 düşüşle 1231.10 puana geriledi. Teknoloji hisselerinin ağırlıkta olduğu Nasdaq'da ise Bileşik Endeks yüzde 0.4 düşüşle 2082.29 puana indi.
Altın 2 ay geriye döndü
Diğer yandan, emtia fiyatlarında da çarpıcı düşüşler gözlendi. Altının ons fiyatı iki ay aradan sonra ilk kez 600 dolar düzeyinin altına indi. Londra'da altın fiyatı ons başına 17.5 dolar düşüşle 586.75 dolara geriledi.
İMKB'nin 1.5 aylık değer kaybı yüzde 39.5 oldu
Mayıs ayında piyasa değeri en hızlı gerileyen borsalar sıralamasında ise ilk sıraları gelişmekte olan ülke borsaları aldı. Son 1.5 ayda piyasa değeri en hızlı azalan borsa yüzde 43.02 ile Kolombiya Borsası oldu.
istanbul Menkul Kıymetler Borsası ise yüzde 39.5 ile piyasa değeri en hızlı azalan ikinci borsa durumunda bulunuyor. Son 1.5 aylık sürece bakıldığında dünya borsaları arasında piyasa değeri en fazla azalan borsaların gelişmiş ülke borsaları olduğu görülüyor. Bu ülke borsalarının hem şirket sayısı hem de işlem hacmi bakımından diğer ülke borsalarından büyük olması parasal kaybın daha fazla olmasına neden oluyor. Tüm dünya borsaları arasında Mayıs ayı başından itibaren piyasa değeri en fazla azalan borsa New York Borsası oldu. 28 Nisan'da 14.7 trilyon dolar olan New York Borsası'nın piyasa değeri 930 milyar dolar azalarak 13.7 trilyon dolara indi. ikinci büyük kayıp ise Japonya borsalarında yaşandı.
Kaynak:Vatan
